Bilekten anjiyo, toplumda giderek yaygınlaşan kalp ve damar hastalıklarının tanısında önemli bir yere sahip olan anjiyonun el bileğinden yapılması hastalar açısından büyü kolaylık sağlamaktadır. Bu teknikle yapılan anjiyo sonrası hastaların hastanede kalmasına gerek kalmaz. 5-10 dakika içinde gerçekleştirilen operasyondan sonra, hastalar işlerine bile geri dönebilir. Ayrıca bilekten anjiyo yapılması istenmeyen komplikasyonların önlenmesi açısından da faydalı olmaktadır.
Anjiyo yapılması konusunda bazı kriterler bulunmaktadır. Göğüs ağrısı olan, efor testi bozuk çıkan, ekokardiyografisinde sorun belirlenen hastalarda yapılan incelemeden sonra anjiyo kararı alınabilir. Hastaya anjiyo yöntemleri konusunda gereken bilgiler aktarılarak bir değerlendirme yapılmaktadır. Bu şekilde anjiyonun kasıktan ya da bilekten olup olmayacağı hakkında bir karar alınır.
Bilekten anjiyonun avantajları nelerdir?
Bilekte olan damar kasık damarına kıyasla cilt yüzeyine daha yakındır. Bu nedenle kilolu hastalarda bile bilekten damara daha kolay girilebilir. Damarın cilde yakınlığı ve arkasında bulunan kemik doku sayesinde işlemden sonra girilen deliğin kapanmasında daha kolay kompresyon uygulanmasını sağlamaktadır. Bu bölgede kanama daha iyi kontrol altında tutulabilir.
Kasık damarından olan stent girişimlerinde yüksek dozda kan sulandırıcı ilaçların kullanılması yüzünden, işlemden sonra damara giriş için kılıf çekilemez. Bunun yapılması için 4-6 saat süre geçmelidir. Bu sürede hastanın yatakta yatarak, bacağını hareket ettirmemesi gerekir. Bu süreden sonra kılıf elle çekilir, 15-20 dakika kompresyon ve 4-6 saat kadar kum torbasıyla ağırlık uygulanarak kanamanın durdurulmasına çalışılır. Bu yüzden kasıktan yapılan anjiyoda hasta 6 saat, stent ve balon uygulamaları yapılan hastalarda ise 12 saat hastanın bacağını hareket ettirmeden düz yatması gerekir. Bu sürede ayağa kalkamadığı gibi, tuvalete de gidemez.
Bilekten yapılan anjiyo sonrasında ise damar girişindeki kılıf kan sulandırıcı ilaçlara rağmen hemen alınabilir. Daha sonra hastaya bilekliğe benzer bir materyal takılır. Bunun 2 saat kadar bilekte kalması gerekir. Hastaneden ayrılırken bileklik çıkarılarak, bileğe bandaj yapılır. Bandaj ertesi gün hasta tarafından çıkarılabilir. İşlem bittikten sonra hasta hemen ayağa kalkabilir, oturur, tuvalete gidebilir, elini bile kullanabilir. Hastalar 2,5-3 saat içinde taburcu olabilir. Hastalar isterlerse aynı gün işine geri dönebilir. Bu durum anjiyonun sonucuna göre belirlenir. Eğer tedavi gerektiren bir sorun belirlenmişse, farklı uygulamalar yapılabilir.
Bilekten anjiyo nasıl yapılır?
Bu işlem için hastanın cilt altı uyuşturulmaktadır. Bunun için lokal anestezi yapılır. Çok küçük bir kesi yapıldığından, hastada ağrı olmuyor. Bilekten anjiyo 3 mm'lik kesikten gerçekleştirilir. Bu kesikten girilen kataterle hastaya aynı kasıktan yapılan anjiyoda olduğu gibi, kontrast madde verilmekte ve damarların durumu incelenmektedir.
Bilekten anjiyonun komplikasyonları var mı?
Bilekten anjiyoda damara girişten meydana gelebilecek komplikasyon riski yok denecek kadar azdır. Önemli olan anjiyo sonrası giriş bölgesinin sıkıştırılmasıdır. Yani katater girişi için açılan 3 mm'lik yerin kapatılmasıdır. Buradaki sıkıntılar, açılan kesi yerinin iyi kapanmaması nedeniyle oluşur. Kasıktan açılan damar büyüktür. Arka tarafında kemik doku, geride kas ve yağ dokuları olur. Burası özellikle kilolu olanlarda yağın etkisiyle daha kolay kapanır. Bilekten anjiyoda hastaya işlemden sonra takılan bileklik sayesinde kanama durdurulur. Böylece deliğin daha hızlı kapanması sağlanır.
Bilekten anjiyo sonuçları ne zaman alınır?
Yapılan anjiyo işleminin sonuçları anında alınmaktadır. Bu sayede hastaya ne yapılması gerektiğine hemen karar verilebiliyor. Damar tıkanıklığı belirlenirse ve bunun kritik olduğuna karar verilirse, tıkanıklığın balon ya da stentle açılması uygunsa hemen stent uygulaması yapılarak tedavi edilir. Hastalar kalp krizi geçirmişse ya da kritik bir durumun varlığında aynı anda stent takılabilir. Bu uygulamada aynı yöntemle, aynı günde yapılabilir. Kolay açılmayan bir darlıksa, daha önce hazırlık yapılarak stent takılabilir.
Bilekten anjiyo yapılamayacak hastalar kimlerdir?
Diyalize giren hastalara bilekten anjiyo yapılmaması tercih edilir. Bu hastalarda kol damarında giriş sıkıntılı sonuçlar verebilir. Kronik böbrek yetmezliği olanlarda da uygulama yapılmaz. Kaza ya da travma sonucunda kolunda sorun olan kişilere de bilekten anjiyo yapılamaz. Damar yapısı çok ince olan kişilerde buna uygun değildir. Bu durumdaki hastalarda damarlar ultrasonla tetkik edilerek, karar verilir. Kadınlarda erkeklere oranla damarlar ince olsa da bu bilekten anjiyo yapılmasına engel teşkil etmez. Daha önceden kendisine bilekten anjiyo yapılmış kişilere yeniden aynı tetkik yapılabilir. Bu uygulama önceki kesi yeri üstünden ya da diğer bilekten yapılabilir. Hastalar uygulama sonrasında hemen günlük yaşamlarına dönse de zorunluluk olmadan banyo yapmamalıdır. Bunun dışında herhangi bir beslenme kısıtlaması bulunmamaktadır.
